Na Ke Keʻena Hoʻonaʻauo Hawaiʻi
Ke noho ka haumāna i ke kula aupuni ma Hawaiʻi, he aha kā lākou e ʻike ai he welo o ka pae ʻāina nei? He aha kā lākou e lohe ai hoʻi e hōʻoiaʻiʻo ai i ka manaʻo, ʻo Hawaiʻi ka ʻāina kilohana? A ke haʻalele akula ka haumāna i ka lumi papa, he aha ka pahuhopu no ko lākou ʻano ʻike, noʻonoʻo, a nohona hoʻi? ʻO Hawaiʻi nō ka ʻāina aloha. E kala hoʻi ka huliāmahi ʻana o ka ʻāina, ka moʻomeheu, a me ka pono kanaka. Na ke kuleana kanaka i ia mau mea ke malu ka pilina kaiaulu, ka lako pono ʻana a me ka paipai ʻana hoʻi i ka haku ʻana no kona mua aku. A awaiāulu ʻia ua mau mea ʻekolu nei, he kahua. ʻO Hawaiʻi ia kahua o ka hoʻonaʻauao. A paʻa ia kahua, a kumu mai ke kumu, lālā mai ka lālā a ʻōpuʻu mai ka liko, e popohe mai ana nō ia pua i kona honua iho, he kahua.
I ka ʻaihue hewa ʻia ʻana o ke aupuni, lawe ʻia hoʻi ka ʻōlelo makuahine o kākou, ka māna ʻai ʻuoʻuo kāohi puʻu o ka ʻāina. Hoʻāhewa ʻia ko Hawaiʻi i ka ʻike o ka ʻāina a ulaʻa mai ke kumu, haʻihaʻi iho ka lālā a mālili mai ka liko, ʻaʻohe mohala o nā pua hoʻoheno. E ko Hawaiʻi ē, e huli aku kākou a haʻalele ia wā, ʻaʻole naʻe me ka hoʻopoina. E kau ka haliʻa i ka wā momona o ka ʻāina kamahaʻo o kākou, a paʻa hou ke kahua o ua ʻāina aloha.
A pehea lā e paʻa ai? I loko o ka ʻOihana Hoʻonaʻauao Hawaiʻi (DOE), hoʻokumu ʻia maila ke Keʻena Hoʻonaʻauao Hawaiʻi (OHE) i ka mahina ʻo Pepeluali, makahiki 2015, ma lalo o ke keʻena o ka Luna Hoʻonaʻauao. He puna kāʻeo ia OHE, he māpuna wai hoʻi e puaʻi mau mai ai ka wai ma o nā kulekele Papa Hoʻonaʻauao (BOE) pili i ka hoʻonaʻauao Hawaiʻi, ʻo ia hoʻi ka Papahana ʻIke Hawaiʻi, ka Papahana Kaiapuni, Nā Hopena Aʻo, a pau pū me ka papahana Mōhala i ke Aʻo. He ʻōnahanahaiaua ka lepo i ia wai māpuna kahi e kupu hou mai ai ke kupukupu a ulu aʻa loa ko uka.
Ke kahe hou ka ʻōlelo Hawaiʻi a me ka ʻike Hawaiʻi ma nā kula, ola nui ʻo Hawaiʻi. Hilo ʻia ka ʻāhihi i ka lau koa, hoʻolawa ʻia i ke ʻaʻaliʻi kū makani, he wehi kāhiko o ka ʻāina makamae. No laila, e ko Hawaiʻi ponoʻī, e kūpaʻa ma luna o ke kahua ʻoiaʻiʻo o kēia ʻāina, ʻo ka hoʻonaʻauao Hawaiʻi. E huli pū ke alo i ka wā e hiki mai ana me ka leia ʻia mai o ke aloha ʻāina, pūia i ka ʻike kūpuna, hilo a paʻa ʻia mai i ka ʻōlelo mikolololehua o nēia one ʻōpiopio o kākou.
Aloha ʻĀina ʻŌiaʻiʻo
