Unuhi ʻia e Noʻeau Peralto
Ma hope o ka hoʻokō ʻia ʻana o nā hoʻihoʻi iwi kupuna mai Kelemānia a me ʻAukekulia mai i ka mahele mua o nēia makahiki, ua hoʻomau akula ʻo Hui Iwi Kuamoʻo i ke ala o ka hoʻihoʻi iwi kūpuna a hiki aku i ke Aupuni Mōʻī Hui Pū ʻia (ʻo ka UK hoʻi). Ma laila nō mākou i kūkākūkā aku ai me nā hale hōʻikeʻike he ʻekolu no ka hoʻihoʻi ʻana mai i nā iwi kūpuna a me nā mea makamae pili aliʻi.
ʻO kekahi mea nui o ia huakaʻi, ua kākoʻo maila a ʻae aku hoʻi ke Keʻena Kuleana Hawaiʻi (OHA) i ko lākou Laekahi Hoʻolono Kānāwai, iā Kamakana Ferreira, e holo pū me mākou no ke aʻo ʻana i ka hoʻihoʻi iwi kupuna mai nā aupuni ʻē a puni ka honua. Eia nā lālā o ka Hui Iwi Kuamoʻo na mākou i holo aku i ka ʻāina UK: ʻo au, ʻo Mana Caceres, ʻo Kalehua Caceres, ʻo Starr Kalāhiki, a ʻo Dane Uluwehi Maxwell. He huakaʻi hoʻoikaika ia no nā lālā o ka Hui e hoʻomākaukau iā mākou iho e ʻauamo i nā kuleana o ka ʻoihana hoʻihoʻi iwi kupuna mai kēia mua aku. Ma ka hana ka ʻike.
ʻO ka mua o nā iwi kupuna i hoʻihoʻi ʻia e Hui Iwi Kuamoʻo ma ia huakaʻi, he iwi poʻo ma ka Hale Hōʻikeʻike o ka Moʻolelo Kūlohelohe ma Ladana i ʻEnelani.
I ka mahina ʻo ʻAukake, M.H. 2013, iaʻu e mālama ʻana i ke kuleana ʻo au ke Poʻo Kuhikuhi o Hui Mālama i Nā Kūpuna o Hawaiʻi Nei, ua hoʻihoʻi maila ko mākou Hui i nā iwi kūpuna he 144 mai ua Hale Hōʻikeʻike nei. Mai ka wā o ko mākou koi mua a hiki i ka hoʻihoʻi ʻia ʻana mai o ia mau iwi, he 23 makahiki, a ua pono ka hoʻoholo ʻia ʻana o kekahi kānāwai hou, ʻo ia hoʻi ka Human Tissues Act, e ka ʻAhaʻōlelo ma ʻEnelani. ʻOiai, ua ʻae ʻia ka hoʻihoʻi ʻana mai i ka hapanui o nā iwi kūpuna, ua kāohi akula ua hale hōʻikeʻike nei i nā iwi he ʻewalu, no ka mea, i ko lākou manaʻo, ʻaʻole maopopo leʻa ʻia ke kulāiwi ponoʻī o ia mau kūpuna.
Eia naʻe, ʻaʻole nō au i hāʻawipio. Noke akula au i ke ala e hoʻihoʻi ai au i ia mau iwi kūpuna ʻewalu i kāohi ʻia, a ua loaʻa kekahi iwi poʻo hou i ka hale hōʻikeʻike. Iaʻu e kūkākūkā ʻana me ka hale hōʻikeʻike no ka hoʻihoʻi ʻana mai i nā iwi he ʻeiwa, ua hoʻomaopopo aku au iā OHA i ka holomua ʻana o kaʻu hana. A laila, ma kekahi hālāwai me nā luna o ka Hale Hōʻikeʻike o ka Moʻolelo Kūlohelohe i kēlā mahina aku nei, ua ʻaelike mākou e hoʻihoʻi ʻia nā iwi poʻo i koe e Hui Iwi Kuamoʻo i kēia kauwela e hiki mai nei.
ʻO ka lua o nā iwi kupuna i hoʻihoʻi ʻia e Hui Iwi Kuamoʻo ma ia huakaʻi, he iwi poʻo ma ka Hale Hōʻikeʻike ʻo Surgeons Hall ma ke Kulanui Aliʻi o nā Kauka Kaha ma Edinaboro (RCSE) i Sekotia.
I ka makahiki 2000, ua hoʻihoʻi maila ʻo Hui Mālama i nā iwi poʻo he 49 mai ke Kulanui o Edinaboro. Ua koe aku kekahi iwi poʻo, a ua manaʻo ʻia aia paha ua iwi poʻo lā i ke kulanui ʻo RCSE. Eia naʻe, i ka huli ʻana aku, ʻaʻole i loaʻa ia iwi poʻo i ko RCSE hale waihona. Ua hala kekahi mau makahiki, a ua loaʻa ia iwi poʻo i ka Hale Hōʻikeʻike ʻo Surgeons Hall ma muli o ka maopopo ʻana iā lākou, ua kapa ʻia ʻo Hawaiʻi ka “Sandwich Isles” i ia wā i lilo ai ka iwi i ka hale hōʻikeʻike. Ua koi aku ʻo Kamakana Ferreira, ma lalo o ke kuleana o OHA, e hoʻihoʻi ʻia mai ka iwi poʻo, a laila, na makou ʻo Hui Iwi Kuamoʻo i hoʻihoʻi mai i ia iwi poʻo no OHA a hiki i Hawaiʻi.
ʻO ke kolu o nā hihia i hoʻoponopono ʻia ma ka huakaʻi nei, he hoʻihoʻi iwi kupuna a he hoʻihoʻi mea kapu ia ma ka Hale Hōʻikeʻike ʻo Ulster ma Pelepake i Irelani ʻĀkau. Ma kēia mahele o ka huakaʻi, ua hoʻihoʻi ʻia nā iwi kūpuna he ʻelua a me nā mea makamae pili aliʻi he ʻelima, ʻo nā lei niho palaoa ʻoe, ʻo ka peʻahi ʻoe, ʻo ka ipu kuha ʻoe, a ʻo ke kūpeʻe ʻoe.
ʻO kēia ka mua o nā hoʻihoʻi mea kapu mai kekahi hale hōʻikeʻike i ka ʻāina ʻē ma waho o ʻAmelika. ʻO ke kahua o nēia koi no ka hoʻihoʻi, he aloha no ke Kānaka.
Eia kekahi, ʻo Kamakana Ferreira ke alakaʻi nāna i koi aku i ka hoʻihoʻi ʻana mai me kaʻu kākoʻo. Na nā lālā o ka Hui Iwi Kuamoʻo, ʻo Mana Caceres, ʻo Starr Kalāhiki, lākou ʻo Dane “Diggy” Maxwell, na lākou i kaʻi aku i ka ʻaha no ka hoʻihoʻi ʻia ʻana mai o nā iwi a me nā mea makamae pili aliʻi i ko kākou kulāiwi aloha ʻo Hawaiʻi nei.
.){kind=link}