Na Cedric Duarte Unihi ʻia e kō OHA Paia Kāne
Nui ka mahalo o ke Keʻena o ka ʻĀina Hoʻopulapula i ka paʻi ʻia o ka moʻolelo ma Ka Wai Ola 2020. He kolamu hou kēia, i kākau ʻia e ke keʻena Information and Community Relations, e kūkala ai ka nūhou a ke Keʻena Hoʻopulapula ʻāina (DHHL) i nā mea hoʻokahu ʻia i kēlā me kēia mahina.
Me 1,300 ʻāpana ʻāina e hāʻawi aku ai ma nā makahiki ʻelima e hiki mai ana e ke Keʻena, makemake ʻo DHHL e hoʻolauna aku i kēia kolamu ma o ka hōʻike ʻana i ke koʻikoʻi o ka hōʻano hou ʻana i ka ʻikepili hoʻokaʻaʻike. Hoʻokaʻaʻike wale ʻia ka hāʻawina ʻāina i nā mea hoʻokahu ʻia ma o ka ʻOihana Leka o ʻAmelike Hui Pū ʻIa. ʻO nā kānaka hoʻokahu ʻia nele i ka loaʻa ʻole o ka ʻikepili hoʻokaʻaʻike i hōʻano hou me ke Keʻena, ʻaʻole ana hiki ke hoʻokaʻaʻike ʻia ka loaʻa o ka haʻawina ʻāina.
Ua neʻe ʻoe? ʻAʻole i lohe mai ke Keʻena? Hiki wale iā mākou ke hoʻokaʻaʻike me ʻoe inā loaʻa iā mākou kou ʻikepili hoʻokaʻaʻike. E hoʻomakakoho i ka hōʻano hou ʻana i kou ʻikepili helu wahi me DHHL ma ke kelepona ʻana mai iā mākou a e hōʻoia i ka poloei o kou helu wahi.
ʻO nā ʻāpana ʻāina e hoʻolako ʻia aku ana ma nā makahiki e hiki mai ana, he laʻana ia o kō ka DHHL kūpaʻa i ka hoʻolako aku he moʻolako o nā ʻāpana ʻāina ʻokoʻa no nā kānaka hoʻokahu ʻia, i mea e hoʻonui aʻe ai i ka heluna o nā kānaka ʻōiwi Hawaiʻi ma luna o ka ʻāina hoʻopulapula. I loko nō o ka hoʻolako ʻia mai o nā ʻāpana ʻāina i lako i ka hale hou, kekahi mea i makeʻe nui ʻia e nā mea hoʻokahu ʻia no kekahi mau makahiki, ua lohe ʻia e ke Keʻena i ka makeʻe i ʻāpana ʻāina hale ʻole i mea e hiki ai i nā mea hoʻokahu ʻia ke koho i ka hale e pono ai lākou. Maliʻa he hale ʻuʻuku a i ʻole he hale no ka ʻohana he mau hanauna, a i hiki ke ʻokoʻa hoʻi nā ala e uku ai, e laʻa me ka “self-help” a me ka hana pū ʻana me ka ʻoihana ʻauhau ʻole. I ka makahiki 2019, ua hoʻomaka ke keʻena e hoʻolako i ia ʻano ʻāpana ʻāina ma Kapolei, Oʻahu; Waimānalo, Oʻahu; a ma Lānaʻi.
Me ka ʻiʻini e hoʻonui aʻe i ka ʻokoʻa o nā ʻāpana ʻāina e hāʻawi ʻia ana i nā kānaka e kali nei ma ka papa inoa, ke hoʻomākaukau pū nei ke Keʻena e hāʻawi aku i nā ʻāpana Subsistence Agricultural ma Oʻahu, Maui, a me Hawaiʻi. ʻOi aku ka liʻiliʻi o ia mau ʻāpana ma mua o nā ʻāpana mahiʻai maʻamau i hāʻawi mua ʻia e DHHL a ʻoi aku ke emi o nā mea e koi nei. ʻO nā mea hoʻokahu ʻia i hāʻawi ʻia ia mau ʻāpana he hoʻokahi a ʻekolu ʻeka e hiki ana iā lākou ke mahiʻai i mea e kākoʻo ai i kō lākou ʻohana a kaiaulu hoʻi me ka loaʻa ʻole o nā palapala hoʻolālā mahiʻai.
Ke hoʻolālā ʻia nei kekahi koho noho kauhale ma Oʻahu a me kekahi koho hoʻolimalima a kūʻai ma Kailua-Kona ma Hawaiʻi mokupuni, i mea e hoʻonui aʻe ai i nā koho.
Makemake e hōʻoia i ke kūlana o kou helu wahi? E kelepona iā DHHL ma (808) 620-9500 i mea e hōʻoiaʻiʻo ai i ka pololei o kou helu wahi.
Hauʻoli ʻo DHHL i ka hiki ke hoʻokaʻaʻike aku i nā mea hoʻokahu ʻia ma o kēia kolamu i kēlā me kēia mahina a he leo kono kēia iā ʻoe e ʻeʻe ma kō ke Keʻena kahua pūnaewele, dhhl.hawaii.gov/contact, i mea e kāinoa ai no ka loaʻa pono ʻana o ka ʻikepili i kāu pahu leka uila.
ʻAuamo ke Keʻena o ka ʻāina Hoʻopulapula i ka nuʻukia a Ke Aliʻi Jonah Kūhiō Kalanianaʻole ʻo ia nā ka hoʻopulapula ʻana i nā kānaka ʻōiwi Hawaiʻi ma o ka hoʻihoʻi ʻia o lākou i ka ʻāina. Hoʻokahua ʻia e ka ʻAhaʻōlelo Lāhui o ʻAmelika Hui Pū ʻIa ma ka makahiki 1921 me ka ʻāpono ʻia o ka Hawaiian Homes Commission Act, mālama ʻia he 200,000 a ʻoi ʻeka ʻāina no ka hoʻopulapula ʻia ʻana e ka o polokalamu ʻāina hoʻopulapula a DHHL e hoʻokele nei.
