Kū Mai ka Poʻe Hula o ka Hālau Hula o Maiki

0
176

Read this article in English

Aloha e nā makamaka o kēia kolamu nūpepa. Ma nā makahiki o nā 1990, ua paʻi ʻia ʻekolu puke inoa: Kū Mai Ka Poʻe Hula (1993), Ola Nā Iwi (1995), a me Nā Lima Mikioi (1997). I kēia makahiki, e hoʻopuka hou ʻia ana nā puke ma www.papakilodatabase.com/. E hiki ana nā kānaka ke eʻe ma kēlā wahi punaewele e huli a loaʻa i ka ʻike e pili ana i nā kānaka e hoʻomau ana i ka moʻomeheu Hawaiʻi.

Kū Mai Ka Poʻe Hula (1993). Ma nā makahiki 1990, ua hōʻuluʻulu ʻo Kumu Hula Manu Boyd, he limahana o OHA i kēlā manawa, i nā inoa o nā poʻe hula no kēia puke inoa. ʻAʻole loaʻa nā kumu hula wale nō. Ua hōʻike ʻia nā inoa o nā hoʻokūkū me nā hōʻike hula a me nā inoa o nā poʻe kōkua hālau hula e like me nā kanaka kālai pahu me nā kanaka hana mea hoʻokani hula like ʻole e like me ka ʻulīʻulī, ka pūʻili ʻoe, ke kāʻekeʻeke ʻoe, ka ipu heke, a pēlā aku nō.

Photo: Coline Aiu

ʻO Coline Kaualoku Aiu kekahi kumu hula i loko o Kū Mai ka Poʻe Hula I me kāna hoa papa ʻo Ulalia Berman, Uluwehi Cazimero, Mae Klein, me Kahaʻi Topolinski. Ua hoʻomanaʻo ʻo Coline iaʻu, ʻo ka lā 27 o Aukake 2023 ka piha makahiki he 50 o ka ʻūniki o kāna papa o ka Papa Lehua o Hālau Hula O Maiki.

He mea nui kēia ʻūniki no ka mea ua lilo nā kānaka i puka i alakaʻi o ka ʻAukahi Hoʻāla Moʻomeheu Hawaiʻi. I kēlā manawa, ua kākaʻikahi nā kānaka e aʻo ana i ka hula ʻōlapa, ka hula ʻālaʻapapa, ka hula pahu a me nā hula like ʻole o ka poʻe kahiko. Eia kekahi, ʻo ka Papa Lehua ka papa mua ā Maiki Aiu i ʻūniki ai me ka ʻailolo, ka loina kūhelu hanohano o nā kūpuna hula.

Ma 1973, ua pau 25 mau makahiki iā Maiki ma ke aʻo hula ʻana a ua noʻonoʻo ʻo ia e hoʻomaha. Akā, ua koi ʻia ia e hoʻomau. ʻO Lōkālia Montgomery, ka mea nāna i hoʻopuka iā ia ma 1948, Kawena Pukuʻi, Alice Nāmakelua, Vicky ʻIʻī Rodrigues, Kaʻupena Wong a me kekahi aʻe nā poʻe i paipai iā ia a he mau loiloi lākou no ka lā ʻūniki mua ma Heʻeia ma 1972. ʻO Manuel Silva ke kupuna kauleo ma 1973.

Ma hope o ka Papa Lehua, ua kaukoe ʻo Maiki me ka mālama ʻana i ʻūniki kumu hula no ka Papa ʻIlima (1975), Papa Kukui (1979) a me ka Papa Lauaʻe (1983). ʻO Māpuana de Silva lāua ʻo Vicky Takamine nā kumu hula o ka Papa ʻIlima i ʻūniki ʻia e Maiki a aia lāua i loko o Kū Mai ka Poʻe Hula I. Na kēia mau kumu hula e ʻauamo nei i nā loina a me nā ʻike hula a Maiki i aʻo mai, mai kona mau mākua hula mai.

Ua ʻōlelo ʻia e Coline Aiu i loko o Hula is Life (na Rita Ariyoshi), ʻo ka Papa Lehua nā keiki hula a kona makuahine. No laila, ʻo nā kānaka i ʻūniki ʻia e nā kumu hula o ka Papa Lehua a i loko o Kū Mai ka Poʻe Hula e like me ua Manu Boyd ia lāua ʻo Brad Cooper (na Uluwehi Cazimero) me aʻu nei (na Kahaʻi Topolinski), ʻo mākou nō nā moʻopuna hula a Maiki.

ʻO Patrick Choy, Kamaka Kukona, Pili Pang, me Pōhai Souza (na Mae Klein), a me Holoua Stender (na Keliʻi Tauʻā), ʻo lākou kekahi mau moʻopuna hula ʻē aʻe i ka puke inoa. Ma muli o ka hoʻomau ʻana a Maiki i ka hula, ua hele a kani moʻopuna nā pua hula āna.

ʻO kēia ka piha makahiki he 75 o ka Hālau Hula O Maiki. No laila, ke huli nei ʻo Coline i nā moʻopuna hula me nā moʻopuna kuakahi hula a Maiki. Ua manaʻolana ʻo ia e hoʻopuka hou iā Hula is Life II a paʻi hou i ka moʻokūʻauhau hula hou e like me kā kona makuahine i paʻi ai ma ka nūpepa ma nā makahiki 1980. No laila, inā he moʻopuna hula ʻoe na Maiki a ua ʻūniki ʻia e kekahi kumu hula i ʻūniki ʻia e Maiki, e leka uila iaʻu ma kalania@oha.org a naʻu ʻoe e hoʻouna i palapala hoʻopiha no Kū Mai ka Poʻe Hula II. Eia hoʻi, he kōkua kēia kekahi no Coline Aiu no Hula is Life II.

Na Maiki Aiu i hoʻokumu i ka ʻōlelo kaulana, “Hula is life.” Nani maikaʻi kona ola ʻana a hauʻoli ʻiʻo ʻo ia e ʻike i kāna mau pua hula e ola nei i ka hula. Ola ka hula! Ola ka Hālau Hula o Maiki ma kona piha makahiki he 75!


¹Ua puka ʻo Hoʻoululāhui Richards ma 1972 a me Mae Klein lāua ʻo Leinaʻala Kalama Heine ma ka makahiki 1974.