Unuhi ʻia e Noʻeau Peralto
Ma muli o ka hana noiʻi he nui, me ke kūkākūkā he nui, a me nā pule he nui, i ka mahina ʻo Kēkēmapa i ka makahiki 2017, ua hoʻihoʻi ʻia maila kahi iwi poʻo mai ka ʻāina ʻē ʻo Malvern i Penekelewinia mai a i Nuʻuanu ma Oʻahu. Ua lilo akula ia iwi poʻo i kekahi wahine no laila mai i kona wā e aʻo aku ana ma ke ʻano he kumu aʻo ma ke Kula no nā Kaikamahine ʻo Kawaiahaʻo i ka makahiki 1900, a ua hoʻoili ʻia ihola ua iwi poʻo lā i kāna ʻohana.
ʻO ke kumu kūikawā o kēia hihia, ʻaʻohe kānāwai o ke Aupuni o ʻAmelika e kauoha ana i nā hoa makaʻāinana e hoʻihoʻi mai i nā iwi kūpuna.
Haʻi maila kekahi hoa papa oʻu no ke kula kiʻekiʻe ʻo Kamehameha mai iaʻu, ua loaʻa paha he iwi Kanaka i kekahi ʻohana ma Penekelewinia. Ua ʻimi noiʻi akula au e hōʻoiaʻiʻo i kāna i haʻi mai iaʻu, a ua loaʻa iaʻu kekahi mau hunahuna ʻike e hōʻoia ana i ke kumu aʻo o ke Kula ʻo Kawaiahaʻo nona ka inoa i haʻi ʻia maila iaʻu.
Ua kamaʻilo pū au me kekahi o koʻu mau hoa paʻa kānāwai, a ua hana maʻalea kāua. Eia kekahi, noi akula au i ke kākoʻo o ke Keʻena Kuleana Hawaiʻi (OHA), a ua hoʻouna akula lākou i leka e koi ana i ka ʻohana i ko lākou hoʻihoʻi ʻana mai i ka iwi poʻo. A laila, holo akula au i Pilakelepia ma mua o ko lākou pane ʻana mai e kiʻi aku i ka iwi.
Ua lawe lima maila au i ia kupuna a hoʻihoʻi ʻia ka iwi poʻo i kona kulāiwi ponoʻī me ka pilikia ʻole. He ala ʻololī ko ka hoʻihoʻi iwi kupuna. He lau ka puʻu, he mano ka ihona. Ma kekahi ala, inā ua makaʻu ka ʻohana i ka hoʻopiʻi kānāwai, e kīloi aku paha lākou i ka iwi a nalowale. ʻAʻole pēlā. Ma muli o ka pule oʻo a me ka hana maʻalea, ua māmā ka hele ʻana i ke ala a hoʻi hou i ka iwikuamoʻo.
He mau haʻawina nui ko kēia ala ʻololī. ʻAkahi: E nihi ka hele i ke ala, a hoʻohuli ʻia ka manaʻo o kekahi i ka ʻaoʻao o ka pono. ʻAlua: Mai hele aku me ka huhū. ʻO ke kuleana ke alakaʻi. ʻAkolu: ʻO ke aloha ka i ʻoi aʻe i ke ala, a hoʻokō ʻia ke kuleana. ʻAhā: E nānā i ke kumu. Ma laila ʻoe e ʻike ai i ke kuamoʻo pono e hele aku ai. ʻAlima: E hoʻopaʻanaʻau i nā pule e kalokalo aku i nā kūpuna e hō mai i ka noʻeau, e hō mai i ka ʻike pāpālua, e hō mai i ka ikaika, a e hō mai hoʻi i ke aloha! E ola nā iwi!
